Jaka jest najważniejsza maszyna w gospodarstwie ? To pytanie, chodź proste może stanowić nie lada problem. Dlaczego ? Z jednej strony dlatego, że każdy rolnik ma inne zdanie. Jedni powiedzą że jest to pług, inni kultywator, a jeszcze inni, że jest to siewnik. Można powiedzieć, że w tej kwestii wszyscy mają rację. Jest tak dlatego ponieważ każde gospodarstwo jest inne, jedno skupia się na produkcji zwierzęcej, na produkcji mleka a jeszcze inne na produkcji zbóż. Tak samo jak różne są profile produkcyjne, tak samo inne maszyny są potrzebne w danym gospodarstwie. Porozmawiamy natomiast o produkcji mleka. Uważana przez wielu za jedną z najbardziej skomplikowanych specjalizacji w rolnictwie. Jest tak dlatego, że rolnicy utrzymujący krowy mleczne, muszą zapewnić im pasze, Zarówno te naturalne jak i syntetyczne, ściółkę jaki i dbać ich zdrowie i dój. Nie zapominajmy również że krowy produkują oprócz mleka obornik i gnojowicę. Są to produkty uboczne lecz równie ważne w uprawie roślin przeznaczonych na paszę jak i ściółkę dla tych zwierząt. O ile obornik jest stosunkowo łatwo dostarczyć na pole i po nim nie rozprowadzić, o tyle gnojowica sprawia więcej problemów. Po pierwsze ma postać płynną i nie przewieziemy jej w rozrzutniku. Po drugie znajduje się w specjalnych zbiornikach będących pod budynkiem czy obok niego. Aby więc dostarczyć ją na pole konieczne jest posiadanie specjalnie do tego przystosowanego urządzenia. Tym urządzeniem jest beczkowóz. Istnieje wiele modeli i wersji tego urządzenia. Wszystko po to by jak najbardziej sprostać oczekiwaniom klientów. Beczkowozy mogą się również różnic zastosowanym osprzętem. Stosuje się bowiem beczkowozy z dyszami rozlewającymi oraz takie z adapterem do bezpośredniego dostarczania gnojowicy do podłoża. Aplikatory doglebowe ograniczają straty składników odżywczych i minerałów które mogły by ulotnić się podczas standardowego rozlewania za pomocą dyszy. Wyróżniamy kilka rodzajów aplikatorów. Pierwsze z nich to aplikatory hydrauliczne, zbudowane są one na podstawie ramion z solidnej stali. Dozowanie i obsługa odbywa się z poziomu kokpitu ciągnika. Za pomocą panelu sterowania możemy podnosić i opuszczać dozownik, składać ramiona czy otwierać zasuwy czy uruchamiać rozdzielacz. Kolejny rodzaj to dozowniki manualne. Pod względem konstrukcyjnym nie różnią się praktycznie w ogóle od tych hydraulicznych. Zasadniczą różnica w przypadku tych dozowników jest to że tutaj wszystko należy wykonać ręcznie bezpośrednio przy maszynie. Musimy ręcznie rozłożyć ramiona boczne, uruchomić rozdzielacze czy opuścić ramki z wężami. Ręcznie musimy również uruchomić mikser beczkowozie. Zarówno tak jak i poprzednie rozwiązania służą do nawożenia oraz podlewania międzyrządowego. Oprócz tych dwóch rodzajów standardowych występują jeszcze aplikatory bardziej zaawansowanym działaniu. Przykładem tego typu są aplikatory talerzowe. Zagłębiając się one w ziemię tworząc rowki, do nich później dostaje się gnojowica która jest zagarnia na przez specjalne, ciągnące się za aplikatorami łopatki. Stosowane są głównie do nawożenia ściernisk, ugorów czy do nawożenia przed uprawowego. Stworzono również aplikatory redlicowe. Działają one na zasadzie podobnej do tych talerzowych z tą różnicą, że tam zamiast talerzy działają masywne redlice. Stworzono również aplikatory dedykowane uprawą kukurydzy, truskawek i warzyw oraz wszystkich innych roślin uprawianych rzędowo. Jednak jak każde urządzenie tak i te nie są bezawaryjne. Z biegiem czasu ulegają one uszkodzeniu i wymagają napraw. Jeśli chodzi o skomplikowanie techniczne, to maszyny te nie należą do tych najbardziej skomplikowanych. Wiele napraw wykonamy bez ingerencji fachowców, co oznacza że zrobimy je we własnym zakresie. Ważne jest jednak aby przy takich naprawach korzystać ze sprawdzonych części, od zaufanych firm. Porozmawiajmy o częściach które najczęściej wymieniamy. Na początek węże do ścieków inaczej zwane wężami do wozów asenizacyjnych. Jak zadanie to przesył ssąco-tłoczący. Ich cechą charakterystyczną jest odporność na lekkie kwasy i inne substancje płynne. Wykonany jest z grubego acz elastycznego plastiku, która ułatwia transport oraz jest odporny na wielokrotne wyjmowanie z uchwytów oraz zanurzanie w gnojowicy. Z zewnątrz zazwyczaj są karbowane, aby zwiększyć trwałość, wewnątrz natomiast są gładkie aby nie utrudniać przepływu płynów. Następny często wymieniane komponent to wszelkiego rodzaju złącza. Wyróżniamy 4 systemy połączeń, storz (inaczej złącza strażackie), perrot, bauer oraz system włoski. W głównej mierze systemy te różnią się stosowanymi końcówkami. W systemie włoskim przykładowo złącza mają kulisty kształt, a w systemie perrot przypominają lekko grzyb. Ważny element który często, szczególnie przy niewłaściwej eksploatacji, należy naprawiać to pompy ssąco-tłoczące. Wyróżniamy pompy próżniowe oraz pompy łopatkowe ze smarowaniem. W pierwszym wypadku wytwarzają one różnice ciśnień pomiędzy zbiornikiem beczkowozu zbiornikiem na gnojowicę. W pompach łopatkowych za wytwarzanie próżni odpowiadają dwa wirniki działające niezależnie od siebie. Chłodzenie odbywa się tam za pomocą powietrza. Jednak jak każde urządzenia taki te ulegają awariom. Z czasem do wymiany mogą być oringi czy pierścienie odpowiadające za trzymanie ciśnienia. Innym razem może zajść konieczność wymiany uszkodzonych łopatek w kompresorach. Są one z materiałów syntetycznych działają we wszystkich pompach wirnikowych. Kwestią najważniejszą jest tylko dobranie odpowiedniego rozmiaru. Jak doskonale wiemy bezpieczeństwo jest podstawą w każdej dziedzinie. Aby korzystanie z beczkowozu było bezpieczne musi być on wyposażony w zawory bezpieczeństwa. Pierwszym z nich jest ten montowany z przyłączem do węża i monitoruje ciśnienie powstające w czasie zasysania materiału. Ponadto beczkowóz zawiera dwa inne zawory. Podciśnieniowe odpowiadający za zabezpieczanie zbiornika przed zapadnięciem się do środka. Zawór nadciśnieniowy natomiast odpowiada za zabezpieczenie systemu przed zbyt dużym ciśnieniem. Następną ważną rzeczą w beczkowozie jest manometr inaczej zwany wakuometrem lub manowakuometrem. Urządzenie to służy do wskazywanie aktualnego ciśnienia i podciśnienia w zbiorniku. Kolejną bardzo ważną rzeczą w beczkowozie jest rozlewacz, od jego prawidłowego działania zależy Jak skutecznie będziemy rozlewać gnojowicę i czy dotrze tam gdzie powinna. Kupując nowy rozlewacz elementem na który należy zwrócić uwagę jest system mocowania, od niego bowiem zależy czy będzie on w ogóle pasował. Warto również zwrócić uwagę na jakość wykonania i nie wybierać tych najtańszych. Innym nieco mniej ważnym przedmiotem w beczkowozie są opaski GBS. Stosuje się je w głównej mierze do mocowania na króćcach węży elastycznych z twardej gumy. Specjalna konstrukcja sprawia, że są one odporne na wytrzymywanie wysokich ciśnień. Innymi nie wymienionymi częściami są na przykład olejarki kropelkowe czy zawory odcinające. Usprawnieniem pracy i zabezpieczeniem przed ściągnięciem czegoś co mogło by uszkodzić pompę jest kosz ssawny. Zapobiegają zamulaniu się pompy niemożliwa przez nią wciągnięcie dużych przedmiotów. Innym bardzo nietrwałym elementem który może ulec uszkodzeniu jest wziernik rurowy. Dzięki niemu możemy zobaczyć poziom gnojowicy w zbiorniku. Jego pęknięcie jednak wiąże się z kosztami rzędu 400 zł. Warto więc uważać na niego i nie dopuścić do jego uszkodzenia, no chyba że bardzo chcemy wydawać pieniądze. Jak widzicie maszyny te, jak każde inne nie są nie zawodne i czasem wymagają naszej uwagi i zainteresowania. Warto pamiętać o po sezonowych konserwacjach i wymianie uszkodzonych komponentów i części. Nie zaszkodzi również regularne smarowanie, które zapobiegało by korozji i uszkodzeniom pompy. Jeśli jednak już dochodzi do konieczności napraw warto pamiętać o tym by nie wybierać tych najtańszych części które oprócz tego, że mogą działać nieprawidłowo mogą również uszkodzić nasz beczkowóz. Nikt nie chciał by przecież zniszczyć sprzętu za 40 tys. złotych przez montaż części za 400 zł.
